عسل ( یا انگبین در فارسی) ، یک ماده مغذی و قندی است که از شهد گل ها به دست می آید. زنبورعسل با پرواز از روی گل ها و مکیدن شهد آنها، وارد فرآیند و چرخه ساخت عسل میشود. زنبورها، شبانه روز در کندو به تولید عسل می پردازند. زنبورهای عسل در طول روز به جمع کردن گرده این ماده شیرین و مغذی در کندو مشغول می شوند و در شب، عسله ای ذخیره شده را مکیده و در بدن خود با مواد مختلف از جمله دیاسپاز مخلوط و مقداری از آب آن توسط عسلدان در بدن زنبور گرفته شده و دوباره آن را در لانه های کندو ذخیره و جمع میکنند.
عسل با رنگها و درجه غلظت متفاوت، بسته به نوع گلی که زنبور از آن تغذیه کرده ساخته میشود. این ماده مغذی، علاوه بر ویتامین های A, B, C, D, K ، عناصری از آنتی اکسیدان و میکروب کش ها را نیز در خود دارد. بدین خاطر عسل یک ماده شفابخش در طب سنتی و حتی پزشکی مدرن محسوب می شود. در احادیث و روایات معصومین، مصرف عسل توصیه میشود. همچنین در کتاب مقدس مسلمانان- قرآن کریم– کلمه شفا برای عسل آورده شده تا شگفت انگیز بودن این ماده درمانی را توصیه کند.
«یَخْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِیهِ شِفَاء لِلنَّاسِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَةً لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ»؛ از درون [شکم] آن شهدى که به رنگهاى گوناگون است بیرون مىآید در آن براى مردم درمانى است راستى در این [زندگى زنبوران] براى مردمى که تفکر مى کنند نشانه [قدرت الهى] است. سوره نحل آیه 69.
پیامبر اکرم نیز درباره حیاتبخش بودن این ماده میفرماید: « هیچ مریضی، به مانند مریضی که با نوشیدن عسل شفاء پیدا نمیکند ، شفا نخواهد یافت.» و امام رضا، امام هشتم شیعیان در برشماردن خواص عسل میفرماید که: «هر که میخواهد در زمستان از سرما خوردگی دور بماند، هر روز سه لقمه عسل بخورد». امام رضا در حدیثی دیگر عسل را در کنار قرائت قرآن از عوامل تقویت حافظه دانسته است.
در کنار روایات دینی و مذهبی درباره عسل، این ماده شفابخش، بررسی قدمت تاریخی آن در ملل مختلف نیز جای تامل دارد. احتمالا عسل به عنوان اولین شیرین کننده کشف شده در تاریخ توسط انسان است. شواهدی از توسعه زنبورداری در دوران پارینه سنگی و نوسنگی وجود دارد. در تصاویر غارهای اسپانیا و والنسیا، لوح های گلی سومری مربوط به 2000 سال قبل از میلاد مسیح و مقابر فرعون در اهرام ثلاثه مصر، زنبورداری و حتی ماده عسل یافت شده، نشان از قدمت تاریخی و باستانی این ماده شفابخش دارد. ودر یونان و روم، هند، چین و سپس ایران که توسط بوعلی سینا –پزشک ایرانی در کتاب قانون- عسل به عنوان دارو و ماده انرژی زا معرفی میشود.
عسل، متشکل از کربوهیداراتها، ویتامینها، مواد معدنی و ترکیبات فنولی است. فنول در علم پزشکی میتواند به عنوان یک ماده ضد عفونی کننده به شمار رود. همچنین ترکیبات فنولیکی موجود در عسل خاصیت ضد سرطانی دارد. مقدار کمی از حالت اسیدی عسل به ممانعت از رشد باکتری ها کمک می کند در حالیکه اجزای آنتی اکسیدانی آن، رادیکال های آزاد و بیماری های مرتبط با آن را از بین میبرد. با تاثیرات ضدعفونی عسل ، علایم سرماخوردگی به ویژه گلودرد و سرفه در شخص بیمار کاهش مییابد و این ماده بدون عارضه خاصی – برخلاف داروهای شیمیایی- به بهبود بیمار کمک میکند.
این ماده شیرین و بی ضرر، در کاهش وزن نیز موثر و در رژیم های غذایی لاغری گنجانده میشود. همچین عسل به درمان بیماری های زخم معده و گوارشی نیز مرتبط است. انواع قندهای طبیعی فروکتوز، گلوکوز و مالتوز در این ماده وجود دارد که عسل را به عنوان یک دارو برای هزاران سال معرفی میکند؛ ماده ای که با بیماریهای خونی از جمله قند بالا و پرفشاری نیز مبارزه میکند. آنتی اکسیدان موجود در عسل باعث تعادل بیشتر سیستم ایمنی بدن میشود. با این وصف ، عسل خاصیت ضد میکروبی نیز دارد که به تقویت سیستم ایمنی بدن در مقابل امراض و بیماریهای عفونی می شود. از جمله دیگر مزایای عسل، خاصیت ضد کلسترولی آن برای بدن است. مصرف عسل باعث کاهش سطح گلیسمی و چربی خون در افراد سالم، دیابتی و افراد هیپرلیپیدمیک میشود.
همچنین عسل برای درمان ناراحتی های صفراوی ، رفع مشکلات ناشی از خواب، برطرف ساختن بیماری ها و ناراحتی های چشمی مفید است.
شرکت مرزوق این افتخار را دارد تا تولیدکننده و عرضه کننده این ماده شفابخش به صورت طبیعی و با رعایت استانداردهای بهداشتی باشد. انواع عسل طبیعی در اندازه های مختلف بسته بندی به بازارهای مختلف منطقه، صادر میشود. کیفیت بالای عسل تولید شده توسط شرکت مرزوق، به جهت رعایت سلامت خریداران و مصرف کنندگانی است که در پی بهره برداری از نهایت خواص و مزایای درمانی و بهداشتی عسل هستند.
Manuel E. Cortés1,2, Pilar Vigil2, and Gloria Montenegro3. 2011. The medicinal value of honey: a review on its benefits to human
health, with a special focus on its effects on glycemic regulation. https://www.scielo.cl/scielo.php?pid=S0718-16202011000200015&script=sci_abstract&tlng=en